نقل و انتقال اسناد رسمی
سند چیست؟
عبارت است از نوشتهای که هم شخص مدعی و هم طرف مقابل او یعنی خوانده دعوی قادر به استفاده از
آن در محاکمه هستند. خواهان برای اثبات ادعایش و خوانده در مقام پاسخ به
ادعای خواهان اسنادی را ارائه می دهند که بردو نوع اند: عادی و رسمی.
سند رسمی: طبق ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی سند رسمی عبارت است از سندی که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی یا در نزد سایر مأمورین در حدود صلاحیت آنها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند مثل سندی که در دفترخانهها تنظیم میشوند وشناسنامه ، گواهینامه ، احکام استخدام و...
از ویژگیهای اسناد رسمی در آیین دادرسی دادگاهها و مراجع رسیدگی کنندهٔ غیر دادگستری این است که نمیتوان نسبت به این اسناد، اظهار انکار یا تردید کرد و تنها میتوان مدعی جعلی بودن شد. همچنین از دیگر ویژگیهای این اسناد، قابلیت اجرای مفاد این اسناد از راه حاکمیت دولتی از قبیل دوایر اجرایی ادارهٔ ثبت اسناد و املاک است.
قانون مدنی سه نوع از اسناد را رسمی می شناسد :
1- اسنادی که اداره ثبت اسناد و املاک ثبت شده باشد .
2- اسنادی که در دفاتر اسناد سمی ثبت شده باشد .
3- اسنادی که نزد سایر مامورین رسمی تنظیم شده باشد مانند شناسنامه ایکه توسط مامورین اداره ثبت احوال بر طبق مقررات صادر شده باشد.
در بین اسناد رسمی از جمله اسناد لازم الاجرا دارای اهمیت بسیاری میباشد که از جمله ی آنها میتوان به :
اسناد لازم الاجرا:
الف ـ اسناد رهنی و شرطی.
ب ـ مهریه و تعهداتی که ضمن ثبت ازدواج و طلاق و رجوع شده.
ج- وجه یا مال موضوع قبوض اقساطی.
د- چک.
ه- تخلیه در اسناد اجاره،اسناد انتقال قطعی و اسناد رهنی تصرفی.
و- آراء کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری ها.
ز- قراردادهای لازم الاجراء بانک ها.
ح- وصول آب بهاء.
ط- مکرر قانون تملک آپارتمان ها.
ی- اسناد تنظیمی با وام گیرندگان طبق قانون تشکیل بانک تعاون کشاورزی ایران.
ک- برگ وثیقه انبارهای عمومی مطابق تصویب نامه انبارهای عمومی.
دلیل اهمیت این اسناد با وحدت ملاک قرار دادن دو ماده 92 و 93 قانون ثبت میتوان به راحتی احراز کرد که بیان میدارد:
قانون ثبت "مدلول کلیه اسناد رسمی راجع به دیون و سایر اموال منقول بدون احتیاج به حکمی از محاکم عدلیه لازم الاجرا است مگر در مورد تسلیم عین منقولی که به نفع شخص ثالثی متصرف و مدعی مالکیت آن باشد."
قانون ثبت "کلیه اسناد رسمی راجع به معاملات املاک ثبت شده مستقلا و بدون مراجعه به محاکم لازم الاجراء است."
لذا این اسناد بدون مراجعه به محاکم لازم الاجرا شناخته شده اند که این امر نشان دهنده اهمیت این اسناد میباشد.
نقل و انتقال اسناد رسمی علی الاصول به طرق مختلفی محقق میگردد ولی از آنجا که این اسناد رسمی بوده و برای رسمیت دادن به این اسناد شرایطی که در بالا به آنها اشاره شده پیش بینی شده ،برای نقل و انتقال این اسناد نیز شرایطی حاکم میباشد که در صورت عدم رعایت این شرایط این نقل و انتقال مشروعیت نخواهد داشت .